Tarsus Çukurbağ Köyü Resmi Web Sayfası

A 

Alık              : İşlik (genellikle eski ve yamalı giysiler)
Arılık            : Bahşiş olarak verilen para.

Ağrı/aarı       : Bir yerin üzerinden/dolaylarından

Anarya         : Geri, geriye, arka, arkaya. 
Avcarlamak   : Avuçla (salata vb.) karıştırmak.

B

Balcan         : Patlıcan.

Banadura     : Küçük domates.

Belertmek    : Sinirlice (gözleri) açmak.

Beze           : Yufka ekmek yapılırken hamurun açılmadan önceki kesilmiş hali.

Bocit/Bocut  : Bakır sürahi.

Böğü/Böyü   : Zehirli örümcek.

C

Cağra         : Sigara

Cardın        : Büyük fare

Celfin          : Tavuğun küçüğü.

Cenderme   : Jandarma

Cere           : Kulplu toprak testi.
Cilis                : Hiç, kesinlikle, asla (Mevcut değil) 

Cıbartmak   : Birinin çıplak yerine vurunca orayı kızartmak.

Cıncık         : Cam.

Cızzangıç    : Bir oyun. (bkz şenlik videoları)

Cülük          : Yavru tavuk, civciv

Ç

Çaardek      : Çekirdek.

Çapıt           : Küçük bez parçaları

Çebiç          : Küçük keçi.
Çerçi           : Ufak tefek gereçler satan

Çıkla           : Sadece, yalnızca

Çılpık           : Küçük bez parçaları.

Çılpık dilmek: Bez kesmek

Çilimpiz        : Küçük odun/dal parçaları

Çimmek       : Yıkanmak.

Çomça         : Kepçe.

D

Davar            : Keçi
Davar iti         : Çoban Köpeği
Deha/Deyha  : Orada

Devlikesiğun  : Ertesi gün.

Dezze           : Teyze

Dıkılmak        : İçeri girmek.

Dinelmek       : Ayakta durmak. (nazal n ile)

Dirgen           : Saman/sap atmakta kullanılan iki dişli çatal biçimli alet

Diyal              : Değil

Diyarmen       : Değirmen
Diyaşik               : Sütlerin her dönem bir kişide toplanması usulü ile değerlendirilmesi. Değişik.

Dölek             : Düz arazi.  (ör: Hallean Dölea: Halil ağanın döleği)

Düllünmek     : Pek sarsıcı olmayan bir biçimde sallanmak.(kepçenin yolda giderken sallanması gibi...)

E

Elööre           : Öyle, o kadar (örnek: eyi diyal elööre)

Elikmek         : Utanmak, çekinmek.

Emmi            : Amca.
Enik              : Köpek yavrusu (it eniği şeklinde)

Eremeke        : Sanki, gibi

Erinmek         : Üşenmek.

Evmek           : Acele etmek.

Eşkare           : Açıkça.

F

Feri kaçmak  : Zayıflamak ( güneşin/gözlerinin feri kaçtı)

Fırdolayı        : Çepeçevre

G

Galan             : Bundan sonra, artik.

Galle              : Sincap

Ganere           : Çok yemek yiyen, gözü doymayan.

Gaypmak        : Kaymak.
Gayfe                   : 1 - Kahve 2 - Kıraathane, kahvehane

Gapcıklamak    : Avuçlamak

Geymek          : Giymek

Geyinmek        : Giyinmek

Gı                   : Kız (ünlem olarak) Örn: Dursane gı!

Gıran               : Yaramaz çocuk.

Gicişmek         : Kaşınmak.

Göbelek           : Kelebek

Göresek           : Adabı-ı Muaşeret.

Gövelek            : Kışın ineklere ikram edilen sarmaşık benzeri bir bitki.

Gövelek tutmak : Buzağıların ilk dışarı çıktıklarında oraya buraya hızla koşmaları 
Guyruölü           : Akrep

H

Haybahasıl    : Perişan, darmadağın.

Helke            : Kova

Hoşşikçi        : Yalaka, sırnaşık.
Hoyukh         : Korkuluk
Höşet            : Poşet (Bazen Foşet)
Humus          : Beyaz Leblebi

I

Iraf             :  Raf

Irbık           : İbrik

İ

İleğan            : Leğen

İleğançe        : Küçük Leğen

İrezil/Erezil    : Rezil

İrişkin            : Sucuk

İtea                : Hamur yoğurmak, ekmak yapmak için kullanılan bir tür savan... (sanırım savanı da eklemeliyiz. )

K

Kel                 : Zayıf, kötü (Kel peynir, kel şey) 

Keleş             : Güzel.

Kepkeleş        : Çok güzel / güzelce (örn: yapıversaane kepkeleş)
Kertiş/Kerteş   : Kerkenkele (kısaltma)
Kirpit              : Kibrit

Kındırmak       : Aralamak, aralanmış olarak bırakmak.

Kırkım            : Düğünlerde yeni evliler için toplanan para.

Kirez              : Kiraz 
Kirekör                : Kir göstermeyen

Küncü             : Susam.

L

Lavgar          : Geveze, yuksek sesle konusan..

Lepe             : Bulgurla yapılan bir yemek., bulgur corbasi

M

Mahana        : Bahane.
Mal              : 1- Mal 2- Hayvan (Mallara yem vermek)

Makine         : Araba, özellikle kamyon
Manıkh             : Kedi Yavrusu (kedi eniği denildiği de vakidir)

Mart sıpası   : Yerinde duramayan.

Mayalı          : Pideye benzer bir çörek.
Mayış           : Maaş

Merduvan     : Merdiven
Menevşe      : Menekşe
Mitil             : Döşek ve yorgan içi

Motur               : Traktör 
Müttehim olmak: Zorunda kalmak, eline bakmak. Birine mecbur kalmak

N

Namazla      : Seccade.

O

Ocutmak          : Uzaklaştırmak, (özellikle duygusal baskı ile)
Omisilli            : Harika, eşi benzeri olmayan (omisilli çocuk) (omusilli biçiminde de söylenir).

Ondan kellim    : Ondan sonra.

Orbuk              : Serin ve karanlık mağara, obruk.

Ö

Ödü sıtmak    : Çok korkmak.

Övez              : Hayvanların kanını emen bir tür sinek.

P

Pançalamak      :Avuçlamak.

Palıza               : Bir tür tatlı...

Peşkir               : Havlu (el havlusu)

Pırtmak/Portmak: Kopmak, yerinden çıkmak...

Punar                : Pınar (nazal n (ng) ile )

S

Sabın                   : Sabun
Sadır                   :  Biriktirilmiş hayvan (özellikle inek) dışkısı. Gübre.
Sahre                  :  Piknik
Sap                : Biçilmiş ekin

Satlıkçı           : Satıcı

Sınıkçı            : Kırık çıkıklara bakan halk hekimi.
Sırt                 : Giysi

Ş

Şaflık             : Aydınlık
Şalak             : Küçük karpuz.

Şelek             : Sırtta taşınacak miktarda ekin yığını

Şireli              : Tatlı, şekerli    

Şoora/şoorda  : Şurası/ Şurada (Taşoorda)

T

Takhdelen      : Ağaçkakan
Tahra             : Odun kesim aleti. 

Taka/Takha    : Pencerenin hemen önündeki malzeme konabilecek alan.  
Talkın            : Telkin

Taman           : Zaten vb.

Tana              : Dana
Taplamak       : Belli bir zamanı ya da durumu yakalamak, kaçırmamak için takip etmek, 
Tavsımak       : (Birşey) Etkisini azaltmak, ("yağmur tavsıyınca yola çıkarız" gibi)
Teker             : Bisiklet
Tehlemek       : Gözetlemek, dikizlemek

Tomafil           : Otomobil

Tomsarmak    : Surat asmak.

Tapayı atmak  : Hiçbir şey yapamayacak kadar bitkin düşmek.

Tatarca olmak :  Üşütüp mideyi ekşitmek...

U

Ulakseplek    : Eklemeli, parçalı, düzensiz. 

Ulmak           : Meyvelerin bozulması.
Ulu Yol          : Ana yol

Urasa            : Hastalığa karşı okuma, üfleme, afsunlama.

Ü

Ümük                : Boğaz

Ümüksüz           : Boğazsız, iştahsız

Ümüğü düşmek  : Açlıktan ölmek

Y

Yaba                      : Saman atmakta kullanılan çatal biçimli ahşap ya da metal alet
Yamaş                   : Yamaç
Yannık                   :  Yayık

Yalbır yalbır etmek   :  Parıldayarak dalgalanmak ya da dalgalanarak parıldamak

Yağlık                     : Başörtüsü, yazma.

Yeğni                      : Hafif
Yemeni                           : Ayakkabı, son dönemde özellikle lastik olanlar için 
Yolak                               : Geçit
Yolleki                             : Bir şaşırma ünlemi  
Yoymak                          : İsraf etmek, boşa gitmesine neden olmak..

Yumuş buyurmak     :  İş buyurmak.
Yuka                       : Yufka, ince

Yülemek                  :  Bilemek.

Z

Zepse           : Sebze
Zıknabıt         : (orj. zehir gibi acı... zaknabut) Günlük kullanımda, problem olan, arızalı mekanizma, ayağa dolanan vb.

Zıvrınmak      : Sürtünmek.

Zibil                : Çöp.

Zipçik gibi      : Çok dar (özellikle pantolonlar için)

Ziv ziv gezmek:Boş boş gezmek.

Zokurdanmak : Kendi kendine başkalarına kızmak.

Zorlak             : Fazla çalışmaktan kolların, bileklerin vs. şişmesi.

Zorsunmak   : İş yapmak istememek